Beeldend schrijven: al lezend de stank van de stad ruiken
In veel recensies en reacties op Facebook en Instagram lees ik dat ik zo 'beeldend' schrijf. Dat beschouw ik echt als een mooi compliment. In de roman 'Het meisje uit de Mandenmakerssteeg' komt dit wel erg veel voor. Het verhaal speelt zich dan ook af in het Amsterdam van 1748. Bijna nog geen straatverlichting en vieze stinkende grachten, daarbij beschrijf ik het leven van Mat van den Nieuwendijk ook wel het Limoenwijf genoemd, vanwege haar bijverdienste in de verkoop van limoenen. Zij behoorde tot de allerarmsten en bewoonde met haar gezin een kelder, zonder ramen, alleen een luik en een klein trapje naar beneden. Daar werd geleefd onder erbarmelijke omstandigheden. Om warm te blijven in de winter en om te koken werd er een vuurtje gestookt. Soms bleef het luik dicht om de warmte binnen te houden. Sommige kelderbewoners stierven door koolmonoxide, vaak gebruikte men gestolen kolengruis dat tot een bal werd gekneed om niet uiteen te vallen. Het veroorzaakte veel rook. In de kelders stonk het naar urine, poep en vooral ook vis, want Mat was een viswijf op de Damsluis. Iemand schreef: "Terwijl ik lees, ruik ik de verrotting, de vis en de vieze grachten." Grachten waar in het donker soms late cafégangers dronken hun blaas leegden, in de gracht vielen en verdronken. Niet iedereen voelde zich direct geroepen om bij daglicht het lijk er uit te vissen. Van waterkwaliteit had men nog nooit gehoord, wel van waterschuiten die schoon drinkwater aanvoerden, maar uiteindelijk het dek schrobden met jawel, je raadt het al, water uit de gracht!
Herinnering!
Het is nog maar twee jaar geleden dat ik op een middag deze doos met presentexemplaren binnenkreeg van mijn roman 'Maannachten'. Ik herinner het mij als de dag van gisteren. Voel nog de blijheid bij het openen van de doos. Een paar dagen daarna startte Zomer & Keuning de verkoop. Uiteindelijk werd het boek een succes! Er werd nog een 'grote letterboek' van gemaakt, voor visueel gehandicapten. Bookchoice maakte er een luisterboek van en werd bij hen boek van de maand. Lezingen en signeersessie volgden. Terwijl er in Dordrecht een prachtige tentoonstelling was te bewonderen in het museum aldaar over de schilder J.B. Jongkind. Er hing zelfs werk van mijn hoofdpersoon, zijn vriendin Josephine Fesser. Leuk dat facebook je met herinneringen op de hoogte houdt van wat je het jaar ervoor, soms twee tot drie jaar geleden allemaal uitspookte! Toch is tijd ook een gek ding. Het lijkt nog maar zo kort geleden, maar wanneer ik me bedenk wat ik na die tijd allemaal heb geschreven, lijkt het op een herinnering uit een ver verleden. Alles is relatief, ik kom er niet onderuit, ik ben gewoon twee jaar ouder geworden. Dank je wel facebook dat je me daar zo fijntjes op hebt gewezen!
Passie!
Wel lekker om naar te kijken zo'n boekenplankje gevuld met boeken van mezelf. Elke bandje van gemiddeld drie centimeter ben ik toch altijd nog maanden mee bezig geweest. Er is onderzoek gedaan, er zijn woorden geformuleerd die zinnen werden, mooie zinnen verweven rond een verhaallijn die er als een rode draad doorheen liep. Er is gecorrigeerd, geschrapt en opnieuw geformuleerd. Er is een passende omslag ontworpen en dan uiteindelijk wordt het verhaal gezet en gedrukt. Het glas wordt geheven op de nieuweling. Je hoofdpersoon kiest het ruime sop, gaat de wijde wereld in. Ze is niet meer van jou alleen, de mensen mogen er iets van vinden en vinden dat ook, van je woorden van je zinnen, van je hoofdfiguur. Soms ben je daar boos over, geraakt, maar meer nog gestreeld wanneer men aangeeft er van genoten te hebben. Daar doe je het voor! Zelf raak je er langzaam los van, soms tijdens een lezing staat de hoofdpersoon nog even in de belangstelling, in de boekhandel zet je op verzoek van de lezer je handtekening en wenst hem/haar veel leesplezier, waarmee je onderstreept dat de tekst, de titel je hoofdpersoon is overgedragen aan de lezer die er een plekje voor zoekt in zijn/haar boekenkast, bibliotheek, nachtkastje. Zelf raak je er dan los van, je neemt nu afscheid en afstand. Nieuwe gedachten vormen zich in je hoofd, steeds meer en meer dringen deze gedachten zich aan je op, sterker en sterker. Je onderzoekt, legt vast. Het neemt een vorm aan, woorden klonteren samen tot zinnen, je schrapt, zoekt, weegt af en schrijft verder tot er zeventigduizend woorden op papier staan. Dit proces heeft een naam, het wordt wel passie genoemd. Ik geef mij er graag aan over!
Topper in reeks historische romans Z&K
Historische roman over het achttiende-eeuwse
pachtersoproer waarin het Limoenwijf en haar dochter lijnrecht tegenover elkaar
komen te staan. Een verhaal tegen het decor van een volksopstand. Marja
Visscher schrijft met succes historische romans voor uitgeverij Zomer &
Keuning. Het meisje uit de Mandenmakerssteeg is haar vierde boek in de reeks
historische romans, waar ze uitgebreid en gedegen onderzoek voor doet. Eerder
verschenen van haar De Wolkenkijker, Maannachten en Tussen rang en stand. Ook
verkrijgbaar als e-book.
Omvang 304 pagina’s; prijs € 17,50; prijs e-book 9,99;
uitvoering paperback met flappen. Bestellen in deze webshop en uiteraard bij de boekhandel.
Herinnering aan drie jaar geleden
Facebook herinnerde mij er aan: nog maar drie jaar geleden, kwam mijn eerste boek uit bij Zomer & Keuning. Nog maar drie jaar geleden dat ik via de post deze doos met mijn presentie- exemplaren ontving van 'Tussen rang en stand'. Wat is er in die tussentijd niet allemaal gebeurd en geschreven. Altijd nog dankbaar dat ik deze kans heb gekregen en dat men mij de mogelijkheid biedt mijzelf verder te ontwikkelen!
Facebook herinnerde mij er aan: nog maar drie jaar geleden, kwam mijn eerste boek uit bij Zomer & Keuning. Nog maar drie jaar geleden dat ik via de post deze doos met mijn presentie- exemplaren ontving van 'Tussen rang en stand'. Wat is er in die tussentijd niet allemaal gebeurd en geschreven. Altijd nog dankbaar dat ik deze kans heb gekregen en dat men mij de mogelijkheid biedt mijzelf verder te ontwikkelen!
Colour locale maakt het verhaal
Hoewel ik nog steeds aan het schrijven ben aan een hedendaagse roman, kriebelt het al weken ten aanzien van de hoofdpersoon voor mijn nieuwe historische roman. Regeren is nu eenmaal vooruitzien. Ik constateerde dat er genoeg materiaal voorhanden is om mij een beeld van haar te vormen. Zoals ik al eerder schreef, schafte ik de nodige boeken aan via antiquariaten, raadpleegde de archieven en keek in oude kranten via Delpher. Ook is er een groot brieven archief dat een mooi inkijkje geeft in haar persoonlijk leven. Hoe mooi kan het zijn.
Toch knaagde er iets, haar jonge leven begon in het Duitse Dresden, met een woning aan de Altmarkt. Hoe krijg ik een beeld van die stad, niet van nu, maar van toen? Maar ook nu weer tel ik mijn zegeningen. Op internet alle plekjes in en om Dresden die ik nodig had, in beeld kunnen brengen. Het verhaal dat ik in mijn hoofd heb, krijgt nu plotseling een achtergrond, een decor of wel een colour locale. De rijtuigen, de kleding en op andere foto's van de Altmarkt de bloemenmarkt die daar onder veel belangstelling wordt gehouden. Mijn nieuw gekochte maagdelijk, lelie blank notitieboek staat plotseling vol aantekeningen. Haar beeld wordt steeds duidelijker, zeker nu ik haar kan plaatsen in de omgeving waar ze tot dan toe leefde.
Momenteel ook druk met de drukproeven van een ander boek, concentreren op iets geheel anders wat ook weer prettig is. Het is goed tot het uiterste te willen gaan om tot een mooi boek te komen. Maar zodra ik dat weer even wegleg, schakel ik direct over op het boek waar ik momenteel met zoveel plezier aan schrijf, met op de achtergrond de zekerheid dat na deze roman ik verzekerd ben van goede informatie ten aanzien van een nieuw onderwerp.
Waar is de romantiek gebleven?
Momenteel werk ik op drie terreinen, schrijven, zoeken en correcties. Niet saai en lekker afwisselend. Zeker het zoeken naar materiaal voor mijn nieuwe onderwerp. Alleen vanmorgen dacht ik, toen ik al minstens twintig antiquariaten had bezocht via Google, wat wint het gemak het toch van de romantiek. Het lijkt nog zo kort geleden dat ik bijna elk weekend besteedde aan boekenmarkten, boekenbeurzen en het bezoeken van antiquariaten in dorpen en steden. Lekker struinen in al die winkeltjes en dan met verworven aanwinsten gezellig ergens koffie drinken, vaak met veel meer thuiskomen dan alleen het boek waar je naar op zoek was. Even kriebelt het weer, het weekend gaat er tenslotte aankomen. Maar dan kijk ik naar buiten, stromende regen. Geen ruggengraat constateer ik, als ik plotseling heel blij ben met al die digitale boekwinkeltjes. Ik hou het maar even op de romantiek van een wandeling met de kleine Sammy. Alle twee een jas aan en kraag op...lekker even een frisse neus halen in de polder en dan aan de koffie. Zorgt net zo goed voor romantiek. Maar het blijft een doekje voor het bloeden, echte romantiek zit niet in het digitale. Ik twijfel, of toch? Want wat laat ik mijn hoofdpersonen, digitaal nog wel, zo-even nog samen doen...? Nou ja, het is maar hoe je het bekijkt, toch?! Fijn weekend allemaal!!
Nu eens geen rijtuig, maar een heuse Porsche in moderne roman
Vandaag met de striemende regen op de ruiten, ga ik er maar gewoon een gezellige werkdag van maken. In tegenstelling tot wat ik normaal doe, schrijf ik momenteel aan een moderne roman. Ik kreeg ergens een mooi onderwerp onder ogen waar we allemaal mee te maken zouden kunnen krijgen en dat ons enorm voor 'het blok' zou kunnen zetten. Het is maar één gegeven, maar het nodigde mij als het ware uit om er een mooi verhaal om heen te bouwen. Nu eens geen rijtuigen, maar een heuse, geleende Porsche, die een belangrijke rol speelt in deze roman. Ook toevallig dat Mr. Porsche, Ben Pon nu juist voorpagina nieuws is, omdat hij is overleden. Doordat ik niet al teveel onderzoek hoefde te doen en ik zelfs deels uit persoonlijke ervaring kan schrijven, ga ik momenteel als een 'trein'. Hoofdstuk acht is in zicht, dus daar gaat vandaag nog wel wat bij komen!
Vruchtbare periode, volgend jaar oogsten
De afgelopen periode was een vruchtbare tijd. Ik heb veel kunnen schrijven. Nu volgt een tijd van 'oogsten'. Om maar met heel nabij te beginnen, vorige week kreeg ik van mijn uitgever Monique Boltje de nieuwe omslag te zien, van de historische roman die ik de werktitel 'Het huis aan de Boschkant' had meegegeven. Na enige beraad en werkoverleg is de titel nu 'De dame van het Voorhout' geworden. Commercieel gezien een betere titel. Het kleine paleis van Raadspensionaris Simon van Slingelandt heette 'Het huis aan de Boschkant'. Het stond in Den Haag, waar nu het Ministerie van Financiën is gebouwd. Dit weet natuurlijk niemand meer, terwijl iedereen het Voorhout wel kent. Ik mag de schitterende omslag nog niet aan mijn lezers tonen. Deze moet, terecht, eerst in de Voorjaarsaanbieding van Zomer & Keuning worden gepubliceerd, daarna wordt deze vrijgegeven. Maar ik kan nu al verklappen, hij is schitterend. Ik ben er heel blij mee!
Volgend voorjaar verschijnt ook het tweede deel van De Badhoeve trilogie 'Sporen in het polderland'. Daarin volgen we opnieuw landeigenaar Jacob Amersfoordt en zijn echtgenote de componiste/pianiste Hermina Dijk die samen het landgoed De Badhoeve beheren. Hoewel Hermina de concertzalen niet kan loslaten, heeft zij de sociale zorg voor het personeel op zich genomen. Maar liefst vijftig gezinnen, die in de arbeidershuisjes op het landgoed wonen. Op een dag ontdekt zij dat Jacob in het geheim zijn vroegere huishoudster Anna en haar zoon Daniël ontmoet. Door het uitblijven van eigen kinderen ziet Jacob in Daan zijn opvolger op De Badhoeve. Maar welke rol is er voor Anna weggelegd en hoe kijkt de jonge Daniël naar zijn toekomst? Kan Hermina het pionierswerk en haar zorgen om de armenkolonie die ze regelmatig bezoekt nog wel aan? Dan breekt er brand uit in een van de armenhutten, er valt een slachtoffer. Daarna wordt er veel duidelijk.
Ook in het voorjaar verschijnt er voor het eerst een boek van mij bij uitgeverij Omniboek in een heel ander genre al speelt de geschiedenis hierbij zeker ook een rol. Het boek is getiteld 'De freule en de Führer'. Een pittig titel en dat is het boek dan ook wel. Een bijzondere geschiedenis van de Engelse freule Unity Valkery Mitford die Hitler uit bewondering stalkt om uiteindelijk dicht in zijn omgeving te komen. Dit lukt haar uiteindelijk! Haar beweegredenen zijn simpel de componist Wagner en zijn libretto Die Walküre spelen een belangrijke rol in haar leven, evenals een Noorse sage waarin de Valkery alle aandacht opeist. Omdat dit boek bij Omniboek verschijnt en zo geheel anders is, dan wat ik tot nu toe heb geschreven, verschijnt de uitgave onder mijn meisjesnaam Marja Coenradie.
In het najaar verschijnt het derde deel van De Badhoeve trilogie. In het jaar 1865 trekt de rampspoed over De Badhoeve. Malaria, veepest, tyfus en cholera, teisteren het platteland en zeker de vochtige, lagergelegen Haarlemmermeerpolder. Jacob en Hermina doen alles om de ziekten bij mens en dier te bestrijden. De manege wordt ingericht als noodhospitaal. Dag en nacht zijn beiden bezig om levens te redden. Kleding en beddengoed worden verbrand en secreten over de sloot worden afgebroken om besmetting te stoppen. Als burgemeester laat Jacob met speciale verordening tijdens de veepest hele kuddes slachten. Dat valt slecht bij de boeren. Zij grave stiekem geslacht vee op en verkopen besmet vlees aan slagers in Amsterdam. Hermina geeft liefdadigheidsconcerten en probeert de nabestaanden een hart onder de riem te steken. Het sterftecijfer in het hospitaal op De Badhoeve stijgt en de druk op hen wordt groter. Gaan ze het samen redden?
Bij uitgeverij Omniboek ligt ook nog een tweede manuscript klaar, waar ik momenteel nog weinig over kan zeggen omdat het bij de uitgeverij nog in 'de molen' zit en iedereen zich er op de redactie nog een mening over moet vormen. Best wel spannend, want ik heb er met veel overtuiging aan gewerkt. Ik denk dat ik ook weer een pittig stukje geschiedenis heb aangeboord en belicht, maar daarover later meer. Ik krijg weleens de vraag hoeveel boeken schrijf jij per jaar? Het antwoord is twee per jaar, soms ook één, maar al voor ik mij meldde bij uitgeverij Z&K lagen er al wat manuscripten klaar. Dat is heerlijk, want op die manier schrijf je altijd vooruit en zit er nooit druk op de ketel. Op die manier kan ik aan elk boek dat ik schrijf telkens weer opnieuw alle aandacht besteden aan de voorbereidingen en het historische onderzoek.
Dat de 'oogst' nu wat groter is dan andere jaren komt simpel omdat ik nu voor beide uitgeverijen werk. Ik ben beide uitgeverijen bijzonder dankbaar voor het vertrouwen en mij de gelegenheid bieden om mij verder te ontwikkelen. Dat geeft mij ook een behoorlijke verantwoording naar hen toe: doe je best en leg de lat zo hoog mogelijk! Daar ligt tegelijkertijd ook direct mijn uitdaging.
40-jarig jubileum schrijfster Gerda van Wageningen
Gisteren vierde schrijfster Gerda van Wageningen haar 40-jarig jubileum als schrijfster van het romantische boek in het bijzijn van haar zoons, familie, vrienden en een grote schare lezers. Zij kreeg een feest en receptie aangeboden door uitgeverij Zomer & Keuning in de Chocoladefabriek te Gouda waar een groot aantal lezers bijeen waren gekomen om het feest met haar te vieren. Collega schrijver John Brosens verzorgde de presentatie. Sprekers waren o.a. vertegenwoordigers van CPNB, schrijfster Franca Treur, directeur VBK Geneviève Waldmann, Floor Jonkers VBK Media, Monique Boltje Z&K, Wouter v.d. Meulen VBK Media. Niet alleen live aanwezig, maar ook via de digitale weg zoals Eppo van Nispen, voormalig CPNB directeur. Na afloop werd de jubilaris met intimi nog getrakteerd op een heerlijk 7-gangen diner eveneens in Gouda waar haar door Z&K nog enkele cadeaus werden aangeboden.
Werken in de herfst is laatjes vullen met ideeën
Dat de regen je bezigheden beperken is best rustgevend. De tuin valt af, in mijn atelier is het momenteel te fris en ook het voornemen de ramen te zemen valt in mijn voordeel uit. Blijft het schrijven over en dat is een waar genoegen.
Even een up date wat mijn werkzaamheden betreft: na de uitgifte van 'Het meisje uit de Mandenmakerssteeg', voor de verandering eens bezig aan een hedendaagse roman. Jawel, zomaar ineens omdat ik een mooi en interessant onderwerp vond dat de lezer beslist zal boeien omdat het je allemaal kan overkomen. Daarnaast heb ik mijn keuze gemaakt voor een nieuwe historische roman waarvoor ik momenteel mijn gegevens verzamel. Ik bestel boeken op dit onderwerp bij antiquariaten, open krantenarchieven als Delpher en neus nieuwsgierig in alle andere digitale archieven op internet op dit onderwerp. Gisteren een mooi lelieblank nieuw opschrijfboekje gekocht om aantekeningen in te maken en weetjes, die ik wil onthouden, soms adressen waar ik naar toe moet reizen om er informatie los te krijgen.
De zomer was heerlijk, maar leidt ook enorm af. Zonnige terrassen, de tuin, buiten schilderen, wandelen met de hond (al komt hij nu ook niets tekort). De herfst zet aan tot vermaak in mijn werkkamer, laatjes vullen met ideeën en de punt van de pen in de aanslag, in de wetenschap dat Z&K en ik jullie in de zomer weer de afleiding kunnen bezorgen om heerlijk ontspannen een boek te lezen, waar ik me op die regenachtige dagen zo heerlijk mee heb vermaakt!
Zin in lezen? Kijk eens op mijn webshop www.marjavisscher.nl daar vind je duizenden boeken om de herfst en winter mee door te kunnen.
Dat de regen je bezigheden beperken is best rustgevend. De tuin valt af, in mijn atelier is het momenteel te fris en ook het voornemen de ramen te zemen valt in mijn voordeel uit. Blijft het schrijven over en dat is een waar genoegen.
Even een up date wat mijn werkzaamheden betreft: na de uitgifte van 'Het meisje uit de Mandenmakerssteeg', voor de verandering eens bezig aan een hedendaagse roman. Jawel, zomaar ineens omdat ik een mooi en interessant onderwerp vond dat de lezer beslist zal boeien omdat het je allemaal kan overkomen. Daarnaast heb ik mijn keuze gemaakt voor een nieuwe historische roman waarvoor ik momenteel mijn gegevens verzamel. Ik bestel boeken op dit onderwerp bij antiquariaten, open krantenarchieven als Delpher en neus nieuwsgierig in alle andere digitale archieven op internet op dit onderwerp. Gisteren een mooi lelieblank nieuw opschrijfboekje gekocht om aantekeningen in te maken en weetjes, die ik wil onthouden, soms adressen waar ik naar toe moet reizen om er informatie los te krijgen.
De zomer was heerlijk, maar leidt ook enorm af. Zonnige terrassen, de tuin, buiten schilderen, wandelen met de hond (al komt hij nu ook niets tekort). De herfst zet aan tot vermaak in mijn werkkamer, laatjes vullen met ideeën en de punt van de pen in de aanslag, in de wetenschap dat Z&K en ik jullie in de zomer weer de afleiding kunnen bezorgen om heerlijk ontspannen een boek te lezen, waar ik me op die regenachtige dagen zo heerlijk mee heb vermaakt!
Zin in lezen? Kijk eens op mijn webshop www.marjavisscher.nl daar vind je duizenden boeken om de herfst en winter mee door te kunnen.
Contract getekend voor 'De freule en de führer'
Het tekenen van een contract is altijd weer een feestelijk gegeven. Dit keer ook nog eens met een bijzonder tintje, omdat dit mijn eerste contract is bij uitgeverij Omniboek en ik een boek 'De freule en de führer' heb geschreven onder de auteursnaam Marja Coenradie. De uitgave is dan ook heel wat anders dan ik normaal voor uitgeverij Zomer & Keuning schrijf. Maar voor beiden zijn de uitdagingen er niet minder om. Het schrijven is een dagelijkse ontwikkeling om jezelf tot grote hoogte te brengen, om vervolgens na verloop van tijd een manuscript aan te kunnen leveren waar iedereen mee uit de voeten kan. De uitdaging bij beide uitgeverijen is de schrijfwijze, het spelen met de schrijftechnieken die een schrijver voorhanden heeft. Wanneer dan de juiste vorm, perspectief en techniek zijn gevonden, voor Omniboek heel anders dan voor Z&K, volgt er als kroon op het werk het contract. Voor mij altijd een feestelijke dag, het ei is tenslotte gelegd!
Spelen met de schrijftechnieken
Sinds kort schrijf ik voor twee uitgeverijen. De historische romans voor Zomer & Keuning en voor Omniboek schrijf ik ook historie, maar op een geheel andere wijze. Schrijf ik voor Z&K fictie, bij Omniboek ligt dat wat anders en schrijf ik, hoewel ook historie, non-fictie. Toch hebben we met elkaar afgesproken dat het geen geschiedenisboek moet worden vol met feitjes en jaartallen, nee het boek moet ondanks de non-fictie heel toegankelijk zijn en lezen als een roman. Voor mij was dat echt een heerlijke uitdaging om er iets moois van te maken. Vanuit mijn professie, studie literatuurwetenschap, is het heerlijk om het geleerde ook in de praktijk te brengen. Heeft die manier van vertellen ook een naam?
Je zou het de narratieve methode kunnen noemen. Daarvoor zijn verschillende schrijftechnieken. Momenteel ligt er bij Omniboek het reeds goedgekeurde manuscript getiteld 'De Freule en de Fürher', over een van de Engelse freules Unity Mitford, het latere liefje van Hitler. Voor het verhaal van Unity, ik blijf maar bij dit voorbeeld, staan er bij de narratieve schrijfmethode mij twee onderdelen ten dienst: het 'suzjet' en de 'fabula'. Het suzjet geeft de lineaire gebeurtenissen in een verhaal, terwijl de fabula het onderliggende thema aangeeft. Ook wel de rode draad in je verhaal genaamd. Bij de historie gaat het vaak niet om het spannende of interessante, maar meer nog om de betekenis van het vertelde. Hoe die betekenis in je verhaal voor de lezer aantrekkelijk wordt gemaakt is een samenspel tussen fabula en suzjet. Beide speelvelden vormen de bouwstenen van het verhaal. Als schrijver is het de kunst om middels die twee het verhaal zo te construeren dat de lezer daarna, wanneer hij het verhaal aan een ander zou vertellen, juist die dingen naar voren brengt die je als schrijver hebt willen benadrukken.
Toch is die vertel/schrijftechniek ook nog te verfijnen met immersief en emersief vertellen. Immersief wordt veel gebruikt bij fictionele verhalen, terwijl emersief vertellen vaak verwijst naar de werkelijkheid en dus veel gebruikt wordt in non-fictie. Om hier nu handig gebruik van te maken en ook deze technieken te mengen. Wat ik in mijn manuscript van de Freule en de Führer gedaan heb is, de mengtechniek, het immersief-vertellen als een sfeervolle laag over het verhaal gezet. Voor de lezers wordt dan zonder dat deze er erg in heeft, het niet meer bestaande benadrukt door het aan voorstellingskracht een beetje te laten overheersen. Het aardige is dat je, door te spelen in non-fictie met de mengvormen, een verhaal krijgt dat leest als een roman.
Wanneer je daarbij ook nog creatief omgaat met de beschikbare gegevens, de feiten, bijvoorbeeld uit brieven (correspondentie over en weer) dan zijn die heel gemakkelijk om te buigen naar bijvoorbeeld een dialoog, ook zijn er vaststaande gegevens (feiten) die ik heb gebruikt om er gedachten van mijn hoofdpersoon mee aan te geven. Het blijven feiten, maar ik permitteer het me ze als schrijver anders te gebruiken. Door op die manier 'te spelen' met de verteltechnieken en de feitelijke gegevens en geschiedenis, is het mogelijk om alleen al door hier en daar een jaartal te noemen de lezer terug te brengen in de tijd. Wanneer iemand het beroep van drukker uitoefent in 1850 en je aan de hand van een foto/afbeelding schilderij de drukkerij en de te gebruiken attributen beschrijft, steunt de coleur locale en het jaartal 1850 de bewegingen van de te beschrijven persoon. het voorstellingsvermogen van de lezer wordt dan enorm aangesproken. De lezer zal er ook geen enkele moeite mee hebben om de hoofdpersoon in die tijd te plaatsen. Toch blijft het verhaal non-fictie. Ik kan jullie verzekeren dat ik die schrijfwijze, dat spelen met wat tot je beschikking staat als schrijver en wat je wilt bereiken met wat de lezer er van oppikt, een feestje is om aan en mee te werken!
